Leen den Besten schrijft 'De bewogen geschiedenis van de Galluskerk in Angerlo’
ANGERLO
Schrijver en predikant Leen den Besten heeft er weer een boek bij: ‘
De bewogen geschiedenis van de Galluskerk in Angerlo’.
Een rijk geïllustreerd gebonden boek, dat op donderdag 20 november feestelijk wordt gepresenteerd.
En waar kan dat beter dan in kerk zelf ?
Door Susan Wiendels
“Het begon eigenlijk als een artikeltje,”vertelt Den Besten met een glimlach over de aanleiding. “Bij de presentatie van mijn boek over Buitenplaats Bingerden, ook in de Galluskerk, vielen me enkele dingen op: een kaarsenstandaard uit omstreeks 1200, zwarte ijzeroerstenen in de muur zandstenen kopstukken van de vierkante zuilen met dier- en mensfiguren. Oude, authentieke zaken die een verhaal wilden vertellen.”
Wat klein begon, groeide gestaag. Foto’s van de auteur, de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en Jan van der Schilden gaven het project vleugels. Uiteindelijk ontstond een gebonden boek van iets meer dan vijftig pagina’s, rijk aan beeld en geschiedenis.
Leen den Besten verdeelde zijn boek in zes hoofdstukken die de lezer meenemen door de eeuwen heen: het ontstaan van christelijke geloofsgemeenschappen, de heilige Gallus, de beginjaren van de kerk, de Reformatie, de bouwgeschiedenis en rondom de kerk. “Schrijven is voor mij bouwen met Lego: je begint met een idee, breekt stukken af, herschikt en maakt opnieuw. Zo komt het verhaal tot leven.”
Het boek laat zien: de Galluskerk is niet zomaar een gebouw, maar een monument dat Angerlo eeuwenlang vormde.
De Galluskerk werd ooit gesticht door een Ierse katholieke monnik en kwam in de 15e eeuw in handen van de reformatie. In 1945 werd de kerk opgeblazen. “Bij de restauratie moest veel worden herbouwd,” zegt Den Besten. “Maar er bleven prachtige authentieke elementen bewaard, zoals de vierkante zuilen.
Je ziet de sporen van verwoesting én herstel.”
Na de eeuwwisseling kromp de Angerlose gemeenschap door ontkerkelijking. In 2006 fuseerde de gemeente met die van Doesburg tot één PKN- gemeente. En in 2010 werd de Stichting Behoud Galluskerk Angerlo opgericht om het gebouw als cultureel hart te behouden.
Voorzitter Harm Harbers benadrukt het belang:“ De stichting is geen eigenaar van de kerk, dat blijft de PKN. Maar onze taak is om het besef levend te houden dat dit gebouw waardevol erfgoed is. Ook zonder volle kerken heeft de Galluskerk betekenis voor Angerlo.” De uitgave van dit boek is daar een voorbeeld van. “We willen dat inwoners de waarde van dit erfgoed blijven zien,” legt Harbers uit.
De 79-jarige Leen den Besten schrijft niet alleen uit nieuwsgierigheid, maar ook vanuit een diepgeworteld ideaal om duiding te geven.
In 2022 ontving hij de burgemeester Van Bastelaarprijs voor zijn maatschappelijke en culturele inzet. Tijdens die gelegenheid zei hij: “Ik vind het belang dat ik trouw blijf aan mijn ideaal van menselijke waardigheid, vrijheid en solidariteit. Vooral voor de komende generatie voor wie een veilige, mooie en waardige samenleving de enige wezenlijke nalatenschap is. Daarom zeg ik ook elke dag tegen mij zelf en tegen iedereen die het maar horen wil: ontdek gisteren, begrijp zover mogelijk vandaag en handel met het oog op morgen.”
Precies dat ideaal klinkt door in zijn nieuwste werk ‘De bewogen geschiedenis van de Galluskerk in Angerlo’. Want het boek is meer dan een verzameling feiten en foto’s: het is een pleidooi om een waardevol stukje erfgoed te bewaren en door te geven. Waar geloofsgemeenschappen het gebouw eeuwenlang in stand hielden, ligt die verantwoordelijkheid nu bij de Angerlose gemeenschap zelf.
Maak jouw eigen website met JouwWeb